Workshop DAS | Dance Architecture Spatiality
Αρχιτεκτονική-Χώρος-Χορός
Université Paul-Valery / Montpellier III
Ecole Nationale Supérieure d’Architecture de Montpellier
Επιμελητές: Frédérique Villemur, Partrice Barthès.
Università IUAV di Venezia
Επιμελητής: Giorgio Richelli.
University of Derby
Επιμελήτρια: Eleni Tracada.
Vakalo College of Art & Design
Επιμελητής: Μανώλης Ηλιάκης.
Πρόκειται για ένα διαπανεπιστημιακό πρόγραμμα-workshop ενταγμένο στο Erasmus, στο οποίο συμμετέχουν πέντε διακεκριμένα ευρωπαϊκά πανεπιστημιακά ιδρύματα. Tο πρόγραμμα διεξάγεται στην Ελλάδα το 2012, στην Ιταλία το 2013 και στην Γαλλία το 2014.
H χορογραφική-κινητική performance «Now or Never 2012», που πραγματοποιήθηκε στις διαμορφώσεις του Πικιώνη, ήταν μέρος των αποτελεσμάτων του ειδικού δεκαπενθήμερου σεμιναρίου για φοιτητές αρχιτεκτονικής, φιλοσοφίας και εικαστικών τεχνών και είχε ως σκοπό την εμβάθυνση στη φιλοσοφία σχεδιασμού, σ’ ένα πολύ σημαντικό έργο αρχιτεκτονικής τοπίου.
Η performance πραγματοποιήθηκε στις 13 Ιουλίου 2012. Το workshop έλαβε μέρος στην Αθήνα από τις 2- 15 Ιουλίου. Είναι μέρος του τριετούς διεθνούς προγράμματος “Dance Architecture Spatiality”, που διοργανώνουν στο πλαίσιο του προγράμματος Erasmus το Κολλέγιο Βακαλό Art & Design (Ελλάδα), το Πανεπιστήμιο του Derby (Μ. Βρετανία), η Ανωτάτη Σχολή Αρχιτεκτονικής του Montpellier (Γαλλία), το Πανεπιστήμιο Paul-Valery - Montpellier III (Γαλλία) και το Πανεπιστήμιο Αρχιτεκτονικής IUAV της Βενετίας (Ιταλία), με τη συμμετοχή του Κέντρου Μελέτης Χορού Ισιδώρας και Ραϊμόνδου Duncan στην Αθήνα.
Εάν λάβουμε υπ΄ όψιν ότι η διαδρομή που σχεδίασε ο Πικιώνης σχετίζεται με μια «αλγεβροποιημένη χορογραφία» που φαντάστηκε για τους επισκέπτες του χώρου, κατόπιν της δικής του βιωματικής-κινητικής εμπειρίας που είχε στον αδιαμόρφωτο χώρο, τότε μπορεί να καταλάβει κανείς καλύτερα το νόημα των κινητικών ασκήσεων που πραγματοποιήθηκαν στου Φιλοπάππου υπό την εποπτεία του Γάλλου χορογράφου Patrice Barthès και των υπόλοιπων διδασκόντων.
Η κατανόηση ενός αρχιτεκτονικά διαμορφωμένου χώρου εμπεριέχει όλο το φάσμα των αισθήσεων, οι οποίες ενεργοποιούνται μέσα από τις καταστάσεις που συμβαίνουν σε αυτόν, π.χ. από την επαφή με τα υλικά, από την επιλογή ή την ανάγκη της κίνησης, της στάσης κ.ο.κ. Οι κινητικοί αυτοσχεδιασμοί και οι ασκήσεις που υπέδειξε στους φοιτητές ο Patrice Barthès, είχαν ως στόχο να προκύψουν διανοητικές σχέσεις, οι οποίες δεν γίνονταν ορατές εξ’ αρχής.
Η αρχιτεκτονική του Πικιώνη προβάλλει καταστάσεις, οι οποίες δεν είναι αντιληπτές μόνο με την όραση. Ο συγχρονισμός της κίνησης με τις χωρικές σχέσεις του κατασκευασμένου τοπίου, συνέβαλε στην επανερμηνία του χώρου, χωρίς απαραίτητα τη χρήση νοητικών χειρισμών. Η «παραμονή στο παρόν», σε αυτό που συμβαίνει δηλαδή την κάθε στιγμή, χωρίς προσκόλληση στο παρελθόν ή στο μέλλον, ήταν απαραίτητη. Ως διαδικασία γι’ αυτό, χρησιμοποιήθηκαν διάφορες τεχνικές κινητικών ασκήσεων που μπορούν να συσχετιστούν με το βουδιστικό διαλογισμό. Έτσι, το «ενεργό σώμα» λειτούργησε ως φορέας συλλογής ερεθισμάτων. Τα ερεθίσματα αποτέλεσαν την πρώτη ύλη για την κατασκευή των εργαλείων ανάγνωσης του χώρου.
Η προσπάθεια νοηματικής ανασυγκρότησης του έργου του Πικιώνη στο σήμερα, εμπλουτίσθηκε με σωματικές παραμέτρους. Η συλλογή ερεθισμάτων ενός κινούμενου σώματος-ενεργού συλλέκτη (και όχι απλού περιπατητή), βοήθησε στη νοηματοδότηση του αρχιτεκτονικού έργου, από κάθε φοιτητή ξεχωριστά. Η καθημερινή επίσκεψη στο χώρο, για δύο εβδομάδες περίπου, αναμόχλευσε διαφορετικές προσεγγίσεις γι’ αυτή τη νοηματοδότηση. Η ανασυγκρότηση χωρικών νοημάτων, εκφράστηκε μέσω της προσωπικής χορογραφημένης κίνησης του κάθε performer στην τελική παρουσίαση, και μέσω των «ποιητικών» επιλογών χρήσης του χώρου. Η συνεκτικότητα στο τελικό αποτέλεσμα που παρουσιάστηκε μπροστά σε κοινό, εξασφαλίστηκε με την ιδέα της «τελετουργικής πομπής». Η δράση ξεκίνησε από την αρχή των διαμορφώσεων, απέναντι από το σταυροδρόμι με τις νησίδες του Πικιώνη και κατέληξε στο Άνδηρον.
